Leczenie niepłodności par

Trudności z zajściem w ciążę mogą mieć wiele przyczyn, a u każdej pary sytuacja jest inna. Najczęściej wynikają one z:

• Problemów z owulacją: Czyli regularnym uwalnianiem komórki jajowej. Czasem jajniki nie pracują prawidłowo (np. przy zespole policystycznych jajników – PCOS), co uniemożliwia zapłodnienie.
• Problemów z jajowodami: Jajowody to "ścieżki" dla komórki jajowej. Mogą być zablokowane lub uszkodzone np. przez stany zapalne, zrosty (często związane z np.: endometriozą) lub infekcje, co uniemożliwia spotkanie plemnika z komórką jajową.
• Problemów z nasieniem u partnera: Niska liczba plemników, ich słaba ruchliwość, czy nieprawidłowa budowa to częste przyczyny. Zdarza się także, że nasienie ma tzw. ”niską zdolność zapładniającą” mimo tego, że jego podstawowe cechy spełniają przyjęte normy.
• Problemów z macicą: Czasem macica ma nieprawidłowości, takie jak mięśniaki, polipy czy wady wrodzone, które utrudniają zagnieżdżenie się zarodka.
• Wieku: Z wiekiem, szczególnie u kobiet po 35. roku życia, jakość i liczba komórek jajowych naturalnie spada, co zmniejsza szanse na ciążę.

Często zdarza się, że przyczyna leży po obu stronach, u Pani i u Pani partnera. Czasem mimo szczegółowych badań, nie znajdujemy konkretnej przyczyny – mówimy wtedy o niepłodności idiopatycznej, czyli o niepłodności o niewyjaśnionej przyczynie.

Ważne jest, aby pamiętać, że niemożność zajścia w ciążę to problem medyczny, a nie osobista porażka. Właśnie dlatego taką sytuację skonsultować ze specjalistą, aby pomóc Państwu znaleźć przyczynę i zaproponować najlepsze rozwiązania.

Stres, dieta i ogólny styl życia mają bardzo duży wpływ na płodność, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Choć rzadko są jedyną przyczyną niepłodności, mogą znacząco ją utrudniać lub pogarszać istniejące problemy.

Stres u kobiet: wywołuje wydzielanie hormonów (np. kortyzolu), które mogą zaburzać delikatną równowagę hormonalną niezbędną do prawidłowej owulacji (uwalniania komórki jajowej). Cykle miesiączkowe mogą stać się nieregularne, a nawet może dojść do zahamowania owulacji. Badania pokazują, że wysoki poziom markera stresu (alfa-amylazy) może zmniejszać szanse na zajście w ciążę.
Stres u mężczyzn: Stres negatywnie wpływa na jakość nasienia – może obniżać liczbę plemników, ich ruchliwość. Może również wpływać na poziom testosteronu i libido.

Jeżeli chodzi o dietę to zbilansowana dieta, bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty i zdrowe tłuszcze, wspiera ogólny stan zdrowia, a co za tym idzie, płodność. Ważne są witaminy (np. kwas foliowy, witaminy D, E, C), minerały (cynk, selen, żelazo) oraz kwasy omega-3.

Natomiast dieta obfitująca w przetworzoną żywność, cukry proste, tłuszcze trans (np. w fast foodach, słodyczach, twardych margarynach) może prowadzić do stanów zapalnych, zaburzeń hormonalnych, insulinooporności (szczególnie przy PCOS) i nieprawidłowej masy ciała, co negatywnie wpływa na płodność.

Styl życia też ma znaczenie:

Masa ciała: Zarówno nadwaga (otyłość), jak i niedowaga mogą prowadzić do zaburzeń hormonalnych, które wpływają na owulację u kobiet i jakość nasienia u mężczyzn. Utrzymanie prawidłowej masy ciała (BMI) jest bardzo ważne. Nawet niewielka redukcja wagi (5-10%) w przypadku nadwagi może znacząco poprawić szanse na zajście w ciążę.

Aktywność fizyczna: Regularna, umiarkowana aktywność fizyczna wspiera zdrowie ogólne i hormonalne. Natomiast zbyt intensywny wysiłek może czasem negatywnie wpływać na płodność.

Używki: Palenie papierosów (również bierne), nadmierne spożycie alkoholu i stosowanie narkotyków mają bardzo szkodliwy wpływ na jakość komórek jajowych i plemników, zwiększają ryzyko uszkodzeń DNA i mogą obniżać szanse na ciążę, a także zwiększać ryzyko poronień.

Na problemy zajścia w ciążę mają też wpływ inne czynniki, jak choćby: brak odpowiedniej ilości snu, ekspozycja na niektóre toksyny środowiskowe czy zanieczyszczenie powietrza.

Bardzo częstym błędem myślowym jest teza, że za problemy z zajściem w ciążę odpowiada tylko kobieta. W rzeczywistości niepłodność to problem pary, a statystyki pokazują, że:

• Około 30-40% przypadków niepłodności ma przyczynę po stronie kobiety.
• Około 30-40% przypadków ma przyczynę po stronie mężczyzny.
• W pozostałych 20-30% przyczyną jest połączenie czynników u obojga partnerów lub niepłodność o niewyjaśnionej przyczynie.

Dlatego też, zawsze gdy para zgłasza się z problemem niepłodności, obydwoje partnerzy powinni zostać przebadani równocześnie.

Najważniejszym  badaniem dla mężczyzny jest badanie nasienia (tzw. seminogram lub spermiogram). Jest to badanie nieinwazyjne, które pozwala ocenić kluczowe parametry męskiej płodności, takie jak:

• Liczba plemników
• Ruchliwość plemników (procent plemników ruchomych i z ruchem postępowym)
• Morfologia plemników (procent plemników o prawidłowej budowie)
• Objętość ejakulatu, pH, lepkość i inne cechy fizyczne.

Jeśli wyniki seminogramu są prawidłowe, a ciąża nadal nie nadchodzi, lekarz może zlecić dodatkowe badania u mężczyzny, np. hormonalne, genetyczne czy bardziej szczegółowe testy nasienia.

Zawsze zaczynam od szczegółowego wywiadu medycznego z obojgiem partnerów. To podstawa, by poznać historię zdrowia, cykle, styl życia, historię chorób, a także częstotliwość i czas współżycia.

Po wywiadzie następuje faza diagnostyki, która zazwyczaj obejmuje następujące podstawowe badania dla obojga partnerów:

Dla kobiety:

• badania hormonalne z krwi (takie jak: FSH, LH, Estradiol (E2), AMH (Hormon Antymüllerowski), Prolaktyna, TSH (Hormon tyreotropowy), Progesteron. 
• Wykonujemy także USG dopochwowe. Wykonane w odpowiednim dniu cyklu (np. w fazie folikularnej i później w fazie lutealnej) pozwala ocenić budowę macicy (obecność mięśniaków, polipów, wad), jajników (obecność torbieli, pęcherzyków, wykluczenie PCOS) oraz ogólną anatomię miednicy. Pozwala także monitorować wzrost pęcherzyków i potwierdzić owulację. 
• Oceniamy drożność jajowodów wykonując badanie HSG (histerosalpingografia) lub Sono HSG (HyCoSy). To badanie polegające na wprowadzeniu kontrastu do macicy i jajowodów, aby sprawdzić, czy są drożne. Niedrożne jajowody to częsta przyczyna niepłodności. Jest to badanie wykonywane po wykluczeniu infekcji.

Dla mężczyzny:

• Badanie nasienia (seminogram/spermiogram). To podstawowe i kluczowe badanie. Ocenia liczbę plemników, ich ruchliwość, budowę (morfologię), objętość ejakulatu oraz inne parametry. Wymaga zachowania wstrzemięźliwości seksualnej przez 2-7 dni przed badaniem. Musimy pamiętać że wraz długością czasu abstynencji seksualnej rośnie liczba plemników ale często pogarsza się ich jakość.

Badania wspólne

• Badania serologiczne (choroby zakaźne), jak: HIV, HBsAg (WZW B), anty-HCV (WZW C), VDRL (kiła), toksoplazmoza, różyczka (u kobiety) – są to standardowe badania bezpieczeństwa, szczególnie jeśli rozważa się zaawansowane metody leczenia.

Jednak, proszę pamiętać, że samo wykonanie badań nie wystarczy – kluczowa jest ich interpretacja przez doświadczonego specjalistę w dziedzinie niepłodności, który na ich podstawie zaproponuje dalsze kroki i plan leczenia.

Metody leczenia niepłodności są dobierane indywidualnie do przyczyny problemu, dlatego tak ważna jest wcześniejsza diagnostyka.

a) Czasami wystarczy tylko zmiana stylu życia i leczenie chorób współistniejących. Bywa, że zmiana diety, redukcja stresu, rzucenie palenia, czy leczenie np. chorób tarczycy lub cukrzycy, może wystarczyć do zajścia w ciążę. To najprostsze "metody leczenia", które para może wprowadzić sama.

b) jeżeli powyższe nie wystarczy, można zastosować leczenie farmakologiczne (lekami).

*Dla kobiet: stymulacja owulacji. Jeśli problemem jest nieregularna owulacja lub jej brak (np. przy PCOS), podaje się leki, które pomagają jajnikom dojrzeć i uwolnić komórkę jajową.

*Dla mężczyzn. Stosowane rzadziej, ale jeśli u mężczyzny występują zaburzenia hormonalne wpływające na produkcję plemników, można i u nich zastosować odpowiednie leki.

c) Leczenie chirurgiczne. Czasem potrzebny jest drobny zabieg, aby usunąć przeszkodę. Może to być usunięcie mięśniaków macicy, polipów, zrostów (np. w jajowodach lub spowodowanych endometriozą), czy też leczenie żylaków powrózka nasiennego u mężczyzn.

d) Inseminacja domaciczna (IUI). To prostsza metoda wspomaganego rozrodu. Polega na przygotowaniu (wyselekcjonowaniu) plemników partnera w laboratorium, a następnie wprowadzeniu go specjalnym cewnikiem bezpośrednio do macicy kobiety w czasie owulacji. Zwiększa to szanse, że plemniki dotrą do komórki jajowej. Stosuje się ją przy łagodnych problemach z nasieniem, owulacją lub gdy przyczyna niepłodności jest niewyjaśniona.

e) Zapłodnienie pozaustrojowe (In Vitro – IVF). To najbardziej zaawansowana i często najskuteczniejsza metoda. Polega na połączeniu komórek jajowych (pobranych od kobiety po stymulacji hormonalnej) z plemnikami partnera w warunkach laboratoryjnych (poza organizmem kobiety). Powstałe zarodki są następnie hodowane przez kilka dni, a najlepsze z nich przenosi się do macicy kobiety.

f) IVF z mikroiniekcją (ICSI): To wariant IVF, gdzie pojedynczy plemnik jest wprowadzany bezpośrednio do komórki jajowej. Stosuje się go głównie przy słabej jakości nasienia u mężczyzny.

Warto pamiętać, że proces leczenia niepłodności bywa długi i wymaga cierpliwości. Najważniejsze to dobra współpraca z lekarzem i otwartość na proponowane metody, które są zawsze dobierane do Państwa konkretnej sytuacji.

Tak, jak każda interwencja medyczna, również metody leczenia niepłodności mogą wiązać się ze skutkami ubocznymi. Ważne jest jednak, aby podkreślić, że nowoczesna medycyna minimalizuje to ryzyko, a lekarz zawsze indywidualnie ocenia korzyści i potencjalne zagrożenia.

a) powikłania podczas zastosowania leczenia farmakologicznego (stymulacja owulacji) mogą być łagodne, jak wahania nastroju, drażliwość, bóle głowy, uderzenia gorąca, tkliwość piersi, wzdęcia, niewielkie przyrosty wagi. Są to zazwyczaj przejściowe dolegliwości związane ze zmianami hormonalnymi.

Może też wystąpić, choć jest to bardzo rzadkie, nadmierne powiększenie jajników, które zbyt intensywnie  reagują na leki. W łagodnej postaci objawia się dyskomfortem, wzdęciami. W cięższych przypadkach może wymagać hospitalizacji, choć obecnie dzięki nowoczesnym protokołom stymulacji i lekom ryzyko to jest znacznie mniejsze niż kiedyś.

b) powikłania po leczeniu chirurgicznym, to ogólne ryzyko związane z każdą operacją: zakażenie, krwawienie, reakcja na znieczulenie, uszkodzenie sąsiednich narządów. Jest także ryzyko powstania nowych zrostów po operacji (szczególnie w obrębie jajowodów), choć chirurgia laparoskopowa znacznie je minimalizuje. Czasem może dojść do zmniejszenia rezerwy jajnikowej po operacjach na jajnikach.

c) powikłania po inseminacji domacicznej (IUI), to niewielki ból lub skurcze (podczas wprowadzania cewnika do macicy), oraz ciąża mnoga. Ryzyko bliźniąt lub trojaczków jest nieco większe, jeśli inseminacja jest połączona ze stymulacją owulacji i dojdzie do uwolnienia więcej niż jednej komórki jajowej. Wspomnieć tu należy także na obciążenie psychiczne. Choć nie jest to "fizyczny" skutek uboczny, leczenie IVF jest bardzo obciążające emocjonalnie. Niepowodzenia, wysokie oczekiwania, koszty i intensywność leczenia mogą prowadzić do stresu, lęku i depresji.

Wybór między inseminacją (IUI) a in vitro (IVF) zależy od wielu czynników, w tym od przyczyny niepłodności, wieku pacjentki, historii leczenia oraz preferencji pary. Oto ogólne wskazania dla obu metod:

Inseminacja domaciczna (IUI) jest zazwyczaj rozważana w przypadkach:

a) Problemów ze współżyciem: np. zaburzenia ejakulacji (w tym ejakulacja wsteczna), impotencja, czy trudności w odbyciu stosunku w dniach płodnych.

b) Czynnika szyjkowego: gdy śluz szyjkowy utrudnia plemnikom dotarcie do macicy.

c) Łagodnej niepłodności męskiej: gdy parametry nasienia (liczba, ruchliwość, morfologia plemników) są obniżone, ale nadal wystarczające do inseminacji (np. co najmniej 1,5 mln plemników w ruchu postępowym).

d) Niepłodności idiopatycznej: gdy po dokładnej diagnostyce nie udaje się ustalić przyczyny niepłodności

e) Endometriozy I/II stopnia: w łagodnych postaciach choroby.

f) Niepłodności immunologicznej: obecność przeciwciał przeciwplemnikowych.

g)Korzystania z nasienia dawcy: w przypadku azoospermii (braku plemników) u partnera.

Inseminacja jest mniej inwazyjna i tańsza niż in vitro. Zazwyczaj zaleca się maksymalnie 3-4 cykle inseminacji, zwłaszcza u kobiet poniżej 35. roku życia. Jeśli po kilku próbach nie dojdzie do ciąży, rozważa się in vitro.

Zapłodnienie pozaustrojowe (In Vitro - IVF) jest wskazane w bardziej złożonych przypadkach, takich jak:

a) Niedrożność, uszkodzenie lub brak jajowodów: ponieważ zapłodnienie odbywa się poza organizmem kobiety.

b) Zaawansowana endometrioza.

c) Znacznie obniżone parametry nasienia: w przypadku bardzo słabej jakości nasienia (np. poniżej 1 mln plemników w mililitrze), braku plemników w ejakulacie (azoospermia, ale z możliwością ich pobrania z jąder/najądrzy), czy znacznych zaburzeń ruchliwości lub morfologii.

d) Brak owulacji: szczególnie gdy nie udaje się jej wywołać innymi metodami.

e) Wiek kobiety powyżej 35. roku życia: skuteczność inseminacji znacząco spada po 35. roku życia, a in vitro oferuje wyższe szanse.

f) Niepowodzenia wcześniejszych metod leczenia: w tym nieudane próby inseminacji (np. po 3-6 cyklach).

g) Niepłodność idiopatyczna trwająca dłużej niż rok/trzy lata.

h) Obciążenia chorobami genetycznymi: w celu diagnostyki preimplantacyjnej (PGT).

Decyzja o wyborze odpowiedniej metody jest zawsze indywidualna i powinna być podjęta po szczegółowej konsultacji z lekarzem specjalistą ds. niepłodności, który uwzględni wszystkie czynniki medyczne i sytuację pary.

Nieudany pierwszy cykl in vitro to często tylko przystanek, a nie koniec drogi. Jeśli macie Państwo siły i nadzieję, a lekarz widzi sens w kontynuacji, warto dać sobie kolejną szansę. Zdecydowanie warto próbować dalej po nieudanym cyklu in vitro, jeśli tylko istnieją ku temu medyczne przesłanki i para jest na to gotowa emocjonalnie

Niepowodzenie pierwszego cyklu in vitro jest niestety dość powszechne i absolutnie nie oznacza to, że całe leczenie zakończy się porażką. Wiele par zachodzi w ciążę dopiero po drugim, trzecim, a nawet kolejnych próbach. Faktem jest, że w dobrych klinikach leczenia niepłodności odsetek sukcesu przy jednym transferze zarodka do macicy wynosi ok 40%, a zaistnienie ciąży zakończonej porodem przy użyciu kolejno rozmrażanych i transferowanych do macicy zarodków pochodzących z jednej stymulacji przekracza 60%. Są to jednak rozważania statystyczne – jeśli jedna para osiąga sukces za pierwszym razem, to inna może go nie osiągnąć nigdy. Jednak warto podjąć takie próby.

Dlaczego warto spróbować ponownie?. Ponieważ:

a) szansa rośnie z kolejnymi cyklami: Szanse na sukces kumulują się. Oznacza to, że każda kolejna próba zwiększa ogólne prawdopodobieństwo zajścia w ciążę. Lekarze często szacują skuteczność leczenia w perspektywie kilku cykli, a nie pojedynczej próby.

b) Pierwszy cykl, nawet nieudany, dostarcza lekarzom niezwykle cennych informacji. Specjaliści mogą przeanalizować, jak organizm reagował na stymulację, jak rozwijały się zarodki, czy doszło do implantacji. Na podstawie tych danych można zmodyfikować protokół leczenia, zmienić dawki leków, wprowadzić dodatkowe badania lub zabiegi, co znacząco zwiększa szanse w kolejnej próbie.

c) Mamy "zamrożone" zarodki: Jeśli po pierwszym cyklu pozostały wysokiej jakości zarodki, które zostały zamrożone (tzw. krioembriotransfer), kolejna próba jest znacznie prostsza i mniej obciążająca dla organizmu kobiety. Nie ma potrzeby ponownej stymulacji hormonalnej i punkcji jajników.

Niepowodzenie jest trudne, ale pamiętajcie, że nie jesteście sami. Istnieją grupy wsparcia i psycholodzy specjalizujący się w niepłodności, którzy mogą pomóc przejść przez ten trudny czas i przygotować się do kolejnej próby.

Pary które z różnych powodów nie spełniają warunków programu (np. wiek) muszą liczyć się z dość znacznymi wydatkami.
Całkowity koszt jednego cyklu in vitro (obejmujący stymulację, punkcję, procedury laboratoryjne i transfer zarodków) w prywatnych klinikach w Polsce może wahać się od około 9 000 zł do nawet 20 000 zł.

Na tę cenę składają się różne elementy:

a) Podstawowa procedura in vitro: Obejmuje punkcję jajników (pobranie komórek jajowych), zapłodnienie (IVF lub ICSI), hodowlę zarodków w laboratorium i transfer zarodka do macicy. Ceny za samą tę część mogą zaczynać się od 5 000 - 9 000 zł, a z zaawansowanymi technikami laboratoryjnymi (np. ICSI) są wyższe.

b) Koszty leków do stymulacji hormonalnej: To duża część wydatków, bardzo indywidualna dla każdej pacjentki. Ceny leków mogą wynosić od 2 000 zł do 5 000 zł, a czasem nawet więcej, w zależności od protokołu stymulacji i reakcji organizmu.

c) Dodatkowe procedury i badania:
* Wizyty lekarskie i monitoring cyklu: USG, badania krwi do monitorowania stymulacji.
* Znieczulenie do punkcji jajników.
* Mrożenie zarodków (kriokonserwacja)
* Dodatkowe techniki laboratoryjne: Np. wspomagane wylęganie (Assisted Hatching), EmbryoGlue (medium wspomagające implantację), EmbryoScope (system monitorowania zarodków).
* Diagnostyka preimplantacyjna (PGT)
* Dawstwo komórek (oocytów, nasienia, zarodków): Jeśli konieczne jest skorzystanie z komórek dawców, koszty znacznie wzrastają.

Od 1 czerwca 2024 roku w Polsce działa rządowy program refundacji in vitro. Oznacza to, że znaczna część kosztów leczenia może być pokryta przez państwo.

Co obejmuje refundacja?

a) Program przewiduje do 4 procedur in vitro (zależnie od rodzaju użytych komórek).

b) Refundowane są kwalifikacje par, wszystkie niezbędne badania oraz kluczowe etapy procedury zapłodnienia pozaustrojowego.

c) Leki do stymulacji hormonalnej również są refundowane dla par zakwalifikowanych do programu.

d) Program ma działać do końca 2028 roku.

Kryteria kwalifikacji do programu rządowego (ogólne):

a) Wiek kobiety: do 42 lat (w przypadku własnych komórek jajowych) lub do 45 lat (w przypadku komórek dawczyni/adopcji zarodków).

b) Wiek mężczyzny: do 55 lat.

c) Udokumentowane roczne leczenie niepłodności lub bezwzględna przyczyna niepłodności (np. niedrożne jajowody).

d) Para musi być w związku małżeńskim lub nieformalnym partnerskim (kobieta i mężczyzna). W tym drugim przypadku, w momencie przystąpienia do programu, mężczyzna musi podpisać zobowiązanie do uznania dziecka.

e) Oboje partnerzy muszą być ubezpieczeni i mieć prawo do świadczeń w ramach NFZ.

Tak, leczenie niepłodności, bardzo często wpływa na relację z partnerem. To jest prawdziwe wyzwanie dla związku, które może zarówno wzmocnić, jak i, niestety, osłabić relację.

    a) Ogromny stres i napięcie: Cały proces – diagnostyka, oczekiwanie na wyniki, zastrzyki, wizyty w klinice, niepewność, a zwłaszcza niepowodzenia – generuje ogromny stres. Ten chroniczny stres może prowadzić do napięcia, drażliwości i frustracji, które łatwo przenieść na partnera.

    b) Różne sposoby radzenia sobie: Każdy z partnerów może inaczej przeżywać emocje i radzić sobie ze stresem. Jedna osoba może potrzebować mówić o tym bez przerwy, druga może chcieć się wycofać i milczeć. Te różnice mogą prowadzić do poczucia niezrozumienia i osamotnienia w związku.

    c) Wzajemne obwinianie (świadome lub nieświadome): Choć niepłodność to problem pary, czasem pojawia się subtelne lub nawet otwarte obwinianie. Jeśli przyczyna leży po jednej stronie, partner może czuć się winny lub obawiać się odrzucenia. Nawet jeśli przyczyna jest niewyjaśniona, stres może skłaniać do szukania "winnego".

    d) Presja i utrata spontaniczności w życiu seksualnym: Seks, który wcześniej był spontaniczną formą bliskości, staje się "zadaniem" wykonywanym w określonych dniach cyklu. Może to prowadzić do spadku libido, frustracji i utraty radości z intymności.

    e) Obciążenie finansowe: Koszty leczenia, które dotykają pary nie mogące liczyć na refundację, są znaczące. Obciążenia finansowe mogą generować dodatkowe kłótnie i napięcia w relacji.

    f) Poczucie izolacji społecznej: Para może zacząć unikać spotkań z przyjaciółmi, którzy mają dzieci, lub z rodziną, która naciska na powiększenie rodziny. Ta izolacja może powodować, że jedynym wsparciem stają się sobie nawzajem, co może być zarówno błogosławieństwem, jak i obciążeniem.

Jak sobie z tym radzić? 

    a) Otwarta komunikacja: Rozmawiajcie ze sobą szczerze o swoich uczuciach, obawach i potrzebach. Słuchajcie się nawzajem bez osądzania. Pamiętajcie, że to, co czuje jedno, nie umniejsza uczuć drugiego.

    b) Wspólne podejmowanie decyzji: Upewnijcie się, że oboje jesteście zaangażowani w proces i wspólnie podejmujecie decyzje dotyczące leczenia. To buduje poczucie wspólnego celu.

    c) Wzajemne wsparcie: Bądźcie dla siebie nawzajem oparciem. Pamiętajcie o gestach miłości i wsparcia, nawet w najtrudniejszych chwilach. Poświęćcie sobie czas tylko dla siebie, niezwiązany z leczeniem.

    d) Szukanie wsparcia zewnętrznego: Nie bójcie się skorzystać z pomocy psychologa specjalizującego się w niepłodności lub terapii par, ani dołączyć do grup wsparcia – rozmowa z kimś spoza związku, kto rozumie specyfikę problemu, może naprawdę pomóc. Warto też pamiętać, że w ramach programu IVF każdej parze przysługuje obowiązkowa i bezpłatna konsultacja psychologiczna, która stanowi ważny element kompleksowej opieki.

    e) Dbanie o intymność poza seksem: Ważne jest, aby pielęgnować bliskość i intymność również w sferach niezwiązanych z prokreacją. Wspólne hobby, randki, zwykłe spędzanie czasu razem.
Leczenie niepłodności to maraton, a nie sprint. Kluczem do przetrwania tego trudnego czasu jest wzajemne wsparcie, zrozumienie i otwarta komunikacja.

Tak, wiek ma kluczowe znaczenie w płodności, zwłaszcza u kobiet. To jeden z najważniejszych czynników wpływających na szanse zajścia w ciążę, zarówno naturalnie, jak i dzięki metodom wspomaganego rozrodu.

Jak wiek wpływa na płodność kobiety?

Z wiekiem, liczba tych komórek maleje, a te, które pozostają, mają tendencję do obniżania swojej jakości. Rośnie ryzyko, że komórki jajowe będą miały nieprawidłową liczbę chromosomów. Po 30. roku życia płodność zaczyna stopniowo spadać, po 35. roku życia ten spadek przyspiesza, a po 40. roku życia jest już bardzo znaczący.

Starsze komórki jajowe częściej mają wady genetyczne, co zwiększa ryzyko poronień na wczesnym etapie ciąży.
Ponadto u kobiet w zaawansowanym wieku rozrodczym rośnie ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej, nadciśnienia, porodu przedwczesnego czy konieczności cesarskiego cięcia.

Czy po 35. roku życia są jeszcze szanse na zajście w ciążę?

Jak najbardziej. Wiele kobiet zachodzi w ciążę po 35. roku życia, a nawet po 40. roku życia, zarówno naturalnie, jak i dzięki leczeniu. Trzeba jednak być świadomym, że:

1. Proces może trwać dłużej: Zajście w ciążę może wymagać więcej czasu i wysiłku.
2. Mogą być potrzebne bardziej zaawansowane metody: Częściej niż u młodszych kobiet konieczne jest wsparcie medyczne, takie jak inseminacja czy in vitro. Skuteczność in vitro również maleje z wiekiem kobiety, ale wciąż daje realne szanse.
3. Ważna jest szybka diagnostyka: Jeśli kobieta po 35. roku życia próbuje zajść w ciążę przez 6 miesięcy bez sukcesu, zaleca się szybkie rozpoczęcie diagnostyki i ewentualnego leczenia, a nie czekanie pełnego roku.

Wiek mężczyzny a płodność:

Choć wpływ wieku na płodność mężczyzny jest mniejszy i mniej gwałtowny niż u kobiet, również ma znaczenie. Po około 40.-45. roku życia u mężczyzn może nastąpić spadek jakości nasienia (liczby, ruchliwości plemników, a także wzrost ryzyka uszkodzeń DNA plemników), co również może wpływać na szanse zajścia w ciążę i ryzyko niektórych wad genetycznych u potomstwa.